Vriendschap+, vermenging, open relatie & polygamie - wat is dat toch met moderne relatiemodellen?
Als je oma en opa mag geloven, waren relaties vroeger heel eenvoudig: je ontmoet elkaar, trouwt, krijgt kinderen en blijft levenslang bij elkaar. Voor velen was het de droom van de ware liefde. Voor anderen is het niet helemaal de goede weg. Of liever: nog niet. Want het lijkt erop dat we het steeds moeilijker vinden om ons echt in te zetten. Hoe kan het anders dat het voelt alsof er overal waar we gaan alleen maar niet-relaties zijn? Iets bindends? In het begin beter van niet. Dan hebben we liever een vriendschap+, een situationele relatie of we zijn gewoon mingles. Of we kunnen nog een stap verder gaan en een open relatie of een polyamoreus partnerschap hebben. Op die manier hebben we iets om ons goed over te voelen, maar hoeven we onze vrijheid niet helemaal op te geven. Klinkt goed. Of niet?
In ieder geval zijn er heel wat mogelijkheden om niet meer voor honderd procent toegewijd te zijn aan één droompartner. Maar is dat goed of slecht? Of geen van beide? We hebben een kijkje genomen:
Hoe groter de keuze, hoe moeilijker de beslissing
Het is geen wonder dat het voor ons steeds moeilijker wordt om een vaste partner te kiezen. Dating-apps als Tinder bieden ons immers een enorme selectie aan potentiële liefdes, en het enige wat nodig is om de eerste stap te zetten, is een snelle veeg over het scherm van de smartphone. Hoe kun je je vastleggen als de volgende veelbelovende afspraak het volgende moment om de hoek kan liggen? En inderdaad, het is psychologisch bewezen: Als we te veel keuzemogelijkheden hebben, raken we vaak sneller gefrustreerd en zijn we minder tevreden met onze uiteindelijke beslissing - we hebben immers het gevoel dat we veel andere dingen mislopen. Het is dus beter om niet te veel te browsen in apps en datingportals, maar de selectie beheersbaar te houden. En ook om niet altijd te denken aan wie je nog meer zou kunnen hebben. De vraag bij een afspraakje is immers of onze wederhelft op dat moment bij ons past en of het tot iets meer kan uitgroeien. Al het andere zal dan duidelijk worden. Het maakt niet uit hoe de andere dating opties eruit zien.
Zijn we echt egoïstisch als we meer wensen?
Door de trend naar gelegenheidsrelaties is het gemakkelijk om het idee te krijgen dat de huidige generaties egoïstisch, onverantwoordelijk en gewoon niet in staat tot een echte verbintenis zijn. Het is het beste om zoveel mogelijk plezier te hebben zonder de rekening te betalen. Een langdurig partnerschap betekent immers niet alleen zonneschijn en rozengeur en maneschijn. En hoe meer we emotioneel betrokken raken bij de ander, hoe groter het risico dat we gekwetst worden. Natuurlijk kan dit gemakkelijk vermeden worden met deze verleidelijke vrijblijvendheid. Maar is het echt zo eenvoudig uit te leggen? Bestaan vriendschap+ en alle andere vormen vandaag de dag alleen maar omdat we egoïstischer zijn geworden?
Laten we aan de andere kant beginnen: Een levenslang huwelijk vol liefde klinkt romantisch en prachtig, maar het komt niet overal overeen met de werkelijkheid. Hoeveel koppels zijn al tientallen jaren samen, maar zijn eigenlijk niet zo gelukkig met elkaar? Hoe vaak gebeurt het niet dat één of zelfs beide partners hun leven in de wacht zetten en afzien van een bevredigend liefdesleven omdat zij de bestaande gezinsconstructie niet in gevaar willen brengen? Of die bang zijn voor de sociale druk of de financiële moeilijkheden die vaak met een scheiding gepaard gaan? En hoe vaak loopt een huwelijk op een gegeven moment stuk en eist de rozenoorlog die uitbreekt zijn slachtoffers? Wij allen, en vooral kinderen van echtscheiding, hebben goede redenen om voorzichtig te zijn, omdat wij ook de pijn kennen die met ongelukkige partnerschappen gepaard gaat. Daarom kan egoïsme een (gedeeltelijke) reden zijn voor alternatieve relatiemodellen, maar het is zeker niet de enige. Onze steeds opener samenleving geeft ons gewoon meer mogelijkheden om het juiste pad voor ons te vinden. En zo zijn we aan de ene kant voorzichtiger in onze zoektocht naar liefde en aan de andere kant misschien meer bereid om iets nieuws te proberen. Uiteindelijk, om te vinden wat ons echt gelukkig maakt.
Van vriendschap+ tot polyamorie - de meest voorkomende concepten
Maar wat zijn deze mogelijkheden precies? In principe zijn er drie verschillende soorten relaties naast het klassieke partnerschap:
Vrijblijvend samenzijn - Situatie, Vriendschap+, Samenscholing.
Hoe je het noemt is aan jou - in ieder geval ga je geen diepere verbintenissen aan. Jullie kunnen goed met elkaar opschieten en ontmoeten elkaar regelmatig voor seks of gewoon om rond te hangen of vrijetijdsactiviteiten te doen. Dus eigenlijk is het perfect om je niet eenzaam te voelen. Misschien ontstaat er na verloop van tijd zelfs een relatie. Aan de andere kant bestaat het risico dat slechts één persoon verliefd wordt en er een kleine crisis ontstaat.
Open relatie / open huwelijk
Hier voelen beide partners zich even sterk verbonden als in een klassieke relatie, maar geven zij elkaar het recht om seks te hebben met anderen. Waar het hier om gaat is dat de liefde uitsluitend is voorbehouden aan de partner. Langdurige affaires zijn ook denkbaar, maar diepere gevoelens worden meestal vermeden. De vaste partner komt altijd op de eerste plaats.
Openheid wordt vaak gezien als een seksuele verrijking of als een kans om seksuele voorkeuren uit te leven waaraan de partner niet kan of wil voldoen. Aan de andere kant bestaat het gevaar dat jaloezie de liefde in gevaar brengt - daarom is groot vertrouwen en een duidelijk stel regels zinvol.
Polyamorie
In tegenstelling tot de open relatie maken in het polyamoreuze relatiemodel gevoelens ten aanzien van andere partners expliciet deel uit van de relatie. Men is in staat van verschillende mensen tegelijk te houden en leidt in feite verschillende relaties parallel aan elkaar. Een vorm van partnerschap die veel complexer en soms uitdagender kan zijn dan de klassieke relatie. Daarom is het alleen geschikt voor mensen die er echt zin in hebben en het ook op lange termijn aankunnen. Anders zijn jaloezie drama's slechts een kwestie van tijd.
Met risico's en bijwerkingen - maar tegelijkertijd met de kans op meer eerlijkheid
Deze moderne relatiemodellen zijn geenszins complete onzin of een uiting van puur egoïsme, ook al worden zij helaas soms misleidend gebruikt als een excuus om zichzelf toestemming te geven vreemd te gaan. Als men zich daarentegen realiseert dat zelfs monogame relaties hun schaduwkanten hebben en hoe vaak partners elkaar bedriegen - om welke reden dan ook - kan een vrijblijvend of open partnerschap de kans op meer eerlijkheid betekenen. Want door met open kaarten te spelen en/of met wederzijdse instemming elders seksuele verlangens uit te voeren, blijft het vertrouwen altijd behouden. En voor velen is dat het belangrijkste anker in een relatie.
Uiteindelijk is het altijd je eigen beslissing die telt - en niemand heeft het recht dat van buitenaf te beoordelen. Het enige belangrijke is dat de partners het echt eens zijn over wat voor soort relatie zij met elkaar hebben. Want als de standpunten hier uit elkaar drijven, is een ramp voorgeprogrammeerd. Daarom is de eerste stap altijd een open discussie. Ongeacht of je elkaar net ontmoet hebt of denkt aan een verandering in de relatie.
Bovendien geldt hetzelfde als bij de keuze van de partner: Welk relatiemodel we ook kiezen, we zijn er niet voor altijd aan gebonden. Misschien werkt het permanent, maar misschien voelt de overgang naar een klassiek partnerschap/huwelijk op een gegeven moment goed. Zolang we elkaar eerlijk behandelen, hebben we alle opties.